Właściwości wrotyczu

Wrotycz pospolity

Wrotycz pospolity jest gatunkiem rośliny należącym do rodziny astrowatych. Miejscem jego występowania jest cała Europa oraz obszary Azji o umiarkowanym klimacie. Jako roślina zawleczona występuje także poza tymi miejscami, natomiast w Polsce stanowi gatunek pospolity. Wrotycz rozrasta się w kępy o znacznych rozmiarach przy pomocy krótkich kłączy. Wydziela silny zapach, przypominający zapach kamfory. Łodyga wrotycza jest sztywna i sięga do półtora metra wysokości. Jego kwiaty są baldachokształtne i składają się ze spłaszczonych koszyczków. W tych ostatnich znajdują się kwiaty brzeżne, wyłącznie żeńskie, rurkowe i jednostronnie ścięte. Wewnętrzne są obupłciowe i rurkowate. Kielich przyjmuje postać błoniastego rąbka, zaś owoc to pięciożeberkowa niełupka. Roślina ta jest mrozoodporna. Wrotycz stosowany jest jako roślina ozdobna. W Średniowieczu stosowany był jako przyprawa, pomimo faktu, iż jest trujący. Odstrasza również komary, kleszcze i pozostałe owady.

Zastosowanie lecznicze wrotycza

W medycynie ludowej wrotycz stosowano na problemy z układem pokarmowym, głównie kłopoty z wątrobą. Miał mieć działanie moczopędne i wiatropędne. Zrezygnowano jednak z takiego wykorzystania wrotycza, gdy dowiedziono toksycznego działania olejku eterycznego, tujonu, zawartego we wrotyczu. Aksylaryna i partenolid, substancje zawarte w tej roślinie, mają silne właściwości przeciwzapalne. Tujon, toksyczny dla człowieka, oddziałuje podobnie również na pasożyty: wszy, świerzbowce i nużeńce. Wyciągi z kwiatów wrotyczu pospolitego, powstałe na bazie alkoholu, można wcierać w skórę w ramach leczenia chorób pasożytniczych. Napar można wykorzystać również w kąpieli. Wrotycz posiada również działanie przeciwwirusowe, przez co wykorzystywany do leczenia wirusa opryszczki. Jest również wykorzystywany w leczeniu bólów reumatoidalnych.

Symboliczne wykorzystanie wrotycza

Wysuszone ziele wrotycza wkładano do modlitewnika przed wizytą w kościele. Miał zapobiegać zasypianiu w ciągu mszy. W Bretanii napój z wrotycza wypity w Wielkanocny Poniedziałek odstraszał złe moce.