Szczodruszka
Spis treści
Szczodre gody
Gdy nadchodzi zimno i śnieżnie, dni stają się coraz krótsze, a noce coraz dłuższe, społeczeństwa jakoś musiały sobie radzić. W takie dni nieliczne osoby mają odwagę wyjść na zewnątrz, odważyć się stawić czoła niebezpieczeństwom. Sama natura z niecierpliwością czeka na ostatnią przerwę, tęskniąc za odnowieniem, na kolejny etap cyklu.
Każdy kraj europejski świętował ten trudny okres w roku na swój sposób. Narody wschodniosłowiańskie nazywały ten czas świętem Szczodrych Godów, Przesileniem Zimowym czy też Koliady. Rzymianie mieli podobne święto – Saturnalia. W Rosji święto to znane jest również jako Korochun (po rosyjsku „krótki dzień”), ponieważ jest to najkrótszy dzień w roku. Wszystkie te uroczystości łączyło kilka kluczowych elementów, z których najważniejszym było rozpalenie ognisk w najdłuższą noc w roku, aby natura zmieniła się z połowy zimy w lato, z ciemności w światło, z mroku w zabawę i radość.
Obrzędy Szczodrych Godów
Kościół przez wieki zaciekle walczył ze słowiańskim ludem pogańskim i ich zwyczajami i tradycjami. Jednak pomimo tej walki, zwykli ludzie starannie zachowali kluczowe obrzędy Szczodrych Godów i wiernie odgrywali je każdego roku podczas najdłuższej i najtrudniejszej nocy ze wszystkich. Od dawna ludzie pomagali naturze przekraczać złowrogą granicę między ciemnością a światłem. Chociaż stali się chrześcijanami, nasi dziadkowie nadal utrzymywali w swoich sercach światło starożytnej pogańskiej tradycji.
Nazwa Szczodre Gody wywodzi się z kultury prasłowiańskiej i w tej też kulturze obchody trwały przez około dwa tygodnie. Obecnie część tych zwyczajów nadal przetrwała i za ten czas uznaje się okres od Wigilii do święta Trzech Króli.
W starożytności okres graniczny między zachodzącym, a wschodzącym słońcem był postrzegany jako czas magii, dlatego w prawie każdej kulturze istnieją rytuały i obrzędy, które zapraszają na powrót słońca. Kraje słowiańskie nie są wyjątkiem. Na długo przed nadejściem chrześcijaństwa zaczęto obchodzić specjalne ferie zimowe wypełnione rytuałami wypędzania zła, zapraszania do obfitości i czczenia naszych przodków. Była zabawa, biesiadowanie, przebieranie się, śpiewanie, tańce i wróżenie. Dawni Słowianie uznawali, że w trakcie najkrótszej nocy następuje majestatyczna zmiany warty pomiędzy starym a nowym słońcem. Szczodre Gody to początek nowego roku – prawdopodobnie też dlatego obecnie Nowy Rok jest świętowany w tym okresie w którym jest.
Kolędowanie w trakcie Szczodrych Godów
Kolędowanie dla Szczodrych Godów to rytuał, który poprzedza chrześcijaństwo na Ukrainie i jest nadal dość popularny. W starożytności pieśni Ukraińców były nie tylko piękne, ale wręcz magiczne. Pieśni były zaklęciami, więc specjalne pieśni przynoszą błogosławieństwa domownikom. Podobnie jak wplatanie zaklęcia, nadal uważa się, że wszystko, o czym się śpiewa, spełni się.
Każdego dnia, w trakcie obrzędów, rozpalane są ogniska, a kolędnicy wędrują od domu do domu, niosąc świece i latarnie, aby ponownie zaprosić słońce. W dzisiejszych czasach ludzie zapalają również fajerwerki i zimne ognie. Ci kolędnicy chodzą od drzwi do drzwi, niosąc instrumenty muzyczne i słońca trzymane wysoko na patykach i proszą o pozwolenie na występy dla rodziny w domu, który odwiedzają.
Kolędowanie było też formą wróżby na przyszły rok, dlatego też kolędnicy byli wypatrywani przez mieszkańców. Nawiedzenie przez kolędników oznaczało ogrom pomyślności i urodzaju w całym przyszłym roku.
Opinie o mojej pracy
Kliknij, aby zobaczyć wszystkie OPINIE.
O autorce
Przeczytaj więcej o autorce: Otylia Wrzos oraz o jej wróżbach tutaj: moje wróżby.