Szamanizm syberyjski

Szamanizm syberyjski

Większości z nas, szamanizm kojarzy się z plemionami afrykańskimi lub południowoamerykańskimi, jednak nic bardziej mylnego. Jednym z najpopularniejszych szamanizmów jest szamanizm syberyjski. Buriaci mieszkający na zachodnim brzegu Bajkału są w większości szamanami, nie tylko w teorii, ale co najważniejsze w praktyce. Szamanizm w Rosji i na Syberii przetrwał czas poprzez swoje wierzenia, szamani i rytuały – obecnie na wielką skalę przeżywają zmartwychwstanie.

Czym jest szamanizm syberyjski?

Ślady szamanizmu obecne są w tradycyjnych religiach każdego kontynentu na większą lub mniejszą skalę. W społecznościach plemiennych Syberii i Azji Środkowej szamanizm zawsze był podstawowym czynnikiem życia religijnego od epoki brązu. Mimo że od 1920 r. szamanizm Buriacki był zwalczany przez władze sowieckie, wiele tradycji zostało potajemnie zachowanych i obecnie plemiona z regionu jeziora Bajkał, Transbajkału, Tuwy i Ałtaju nadal odprawiają tradycyjne obrzędy.

Według szamanizmu wszechświat dzieli się na trzy światy: świat górny, ziemia i świat podziemny. Światy te łączy kosmiczna oś nazywana przez Buriatów (w rejonie Bajkału) Złotym Filarem i uznawana za centrum wszechświata i miejsce przenikania poszczególnych światów. Świat górny zamieszkują bogowie, świat podziemny – demony, a centrum, czyli ziemię – ludzie. Są też Abaasies – duchy, które mogą żyć we wszystkich trzech światach. Szamani mogą wchodzić w interakcje i komunikować się z duchami z każdego świata.

Kult przodków jest niezwykle ważnym elementem szamanizmu na Syberii. Zgodnie z wierzeniami żyją w wyższym świecie i szamani mogą się z nimi kontaktować, gdy otrzymują porady lub rozwiązania problemów.

Rola szamana 

Zgodnie z wierzeniami plemion syberyjskich, szaman to osoba, która może komunikować się z duchami i przenikać wszystkie trzy światy. Jest jednocześnie wróżbitą, kapłanem i uzdrowicielem.

Poza tym ma najgłębszą wiedzę na temat duchów i rytuałów i przez to jest bardzo szanowaną osobą. Ludzie ze społeczności zwracają się do niego z każdym pytaniem i prośbą, ponieważ ma on moc pomocy w przypadku choroby, nieurodzaju, choroby zwierząt. Ta moc tkwi w opanowaniu ekstatycznych technik snów, wizji i transów.

Bardzo powszechną rzeczą w szamanizmie syberyjskim jest izolowanie szamana, który nie uczestniczy w codziennym życiu społeczności plemiennej.

W każdej społeczności istnieje określony zestaw atrybutów, którymi tradycyjnie charakteryzuje się szaman. Przede wszystkim kostium, m.in. tylko szamanowi wolno nosić określone kości zwierzęce lub określoną ich liczbę. Po drugie, każdy szaman jest blisko związany ze swoim bębnem lub tamburynem, które symbolizują Wszechświat. Co więcej, czasami ma ostateczne pozwolenie na przygotowanie halucynogennego naparu.

Rytuały szamanizmu syberyjskiego 

Rytuały szamanizmu na Syberii obejmują uzdrawianie, oczyszczanie i wróżenie. Podczas wykonywania rytuałów Szamani ubierają się w określone kostiumy i wykorzystują ich atrybuty (bębny, tamburyny). Wykonują rytualne tańce, śpiewają, grają na bębnach, używają środków odurzających i halucynogennego naparu, zwłaszcza grzybów „mukhomor” (trucizny) i alkoholu, jako środków przyspieszających osiągnięcie ekstazy. Bardzo powszechną rzeczą jest składanie ofiar Matce Ziemi, Duchom, Bogom podczas rytuałów.

Uzdrowienie wiąże się z pozbyciem się złego ducha, który powoduje chorobę. Szaman działa w imieniu duchów i bóstw. Wspomnianymi metodami dokonuje wygnania złego ducha z ciała człowieka i przywraca duszę skradzioną wcześniej przez te duchy. Z drugiej strony rytuały oczyszczające czasami przypominają egzorcyzmy, podczas gdy innym razem po prostu polegają na przechodzeniu między dwoma ogniami podczas błogosławieństwa szamana.