Swarzyca

Swarzyca i jej pochodzenie

Swarzyca zwana jest także swargą, swarożycą lub po prostu kołowrotem. Uznawana jest za jeden z najpopularniejszych słowiańskich symboli. Jej graficzne przedstawienie jest związane z jedną z jej nazw i przypomina kołowrót, zazwyczaj ośmioramienny. Swarzyca jest jednym z wariantów swastyki, przez co obecnie może budzić negatywne skojarzenia. W rzeczywistości podobnie jak jej pierwowzór, swarga jest symbolem dobrobytu. Swastyka sama w sobie była przez wieki jednym z najpopularniejszych symboli szczęścia na świecie. Występowała na terenie praktycznie wszystkich kontynentów, zdobywając szczególną popularność w Chinach, Indiach i Iranie. Jej najstarsze wersje sprzed dwunastu tysięcy lat odnaleziono na terenach Armenii i dzisiejszej Ukrainy. Na ziemiach słowiańskich swastykę przedstawiano właśnie w formach ośmioramiennego kołowrotu. Swarzyca zdobiła nagrobki i urny, a także pomniki czy monety. Według wierzeń ludów słowiańskich, a obecnie także rodzimowierców, swarga stanowiła symbol jednego z najważniejszych bogów – Swaroga, boga nieba, ognia i kowalstwa.

Symbolika swarzycy

Swarzyca jako jeden z wariantów swastyki stanowiła symbol szczęścia i niesienia dobrobytu. W pierwotnych cywilizacjach należała do symboli solarnych i utożsamiano ją ze słońcem oraz ogniem. Krzywe ramiona miały odpowiadać ruchowi gwiazdy po nieboskłonie. Swastyka i czteroramienna swarzyca mogą być związane z czterema żywiołami, porami roku lub stronami świata. Oba te symbole mogą oznaczać dynamikę życia. Krzywe ramiona tworzące wrażenie ruchu przywodzą na myśl także cykliczność i powtarzalność określonych wydarzeń. Swarzycę utożsamiano z nieskończonością. W mitologii słowiańskiej interpretowano ją jako symbol walki bogów Peruna i Velesa. Ze względu na związek ze Swarogiem traktowano ją jako symbol ochronny. Wyryty na drzwiach miał powstrzymywać złe moce. Jako utożsamiana ze słońcem swarzyca symbolizowała życie, zwiastowała urodzajne plony i zwycięskie bitwy.

Nowa, negatywna symbolika

Ze względu na działalność nazistów swastyka, a przez to również swarzyca, jest dzisiaj kojarzona przede wszystkim z ludobójstwem. Wykorzystywana jest obecnie przez organizacje neonazistowskie. W wielu państwach dawny symbol dobrobytu został zakazany.