Potrzeba atencji

Potrzeba atencji

Słownik języka polskiego definiuje atencję jako szczególny szacunek, względy okazywane komuś. Jednakże coraz częściej pojęciu temu przypisane jest również inne znaczenie, określając je jako uwagę. W takim ujęciu słowo atencyjny przypisywane jest osobom, które wymagają od innych szczególnej uwagi, które pragną skupiać na sobie uwagę innych i starają się przyciągać ich spojrzenia, zachowując się w określony, często prowokacyjny sposób. W dużej mierze wynika to z powiązania polskiej atencji, a więc szczególnego szacunku, z anielskim słowem attention, które oznacza właśnie uwagę. Co więcej, pojawiły się w mowie potocznej zupełnie nowe określenia „atencjuszka” i „atencjusz”, nawiązujące do angielskiego słowa i dość powszechne w gwarze młodzieżowej. Jest to jednak dość powszechne zjawisko, związane z ewoluowaniem języka i tworzeniem nowych słów czy też przypisywaniem nowych znaczeń słowom już istniejącym.

W staropolszczyźnie słowo atencja miało jednak bardzo pozytywne znaczenie – mówiło o poważaniu, uznaniu wobec osoby, której okazywało się atencję. Oznaczało również szczególny sposób odnoszenia się do drugiej osoby, na okazywanie jej szacunku, wyświadczaniu jakiejś przysługi. Dziś takie pojmowanie słowa atencji jest dość archaiczne.

Słowo atencja w niektórych słownikach definiowane jest również jako natężenie uwagi, baczenie na coś, wytężanie uwagi. Odnosi się do postawy wobec drugiego człowieka, w której szczególny nacisk kładzie się na poświęcanie komuś uwagi, słuchanie kogoś z uwagą. I właśnie z tym znaczeniem wiąże się potrzeba atencji.

Każdy z nas pragnie uwagi drugiego człowieka. Każdy z nas chce mieć poczucie, że druga osoba poświęca nam swój czas, że słucha nas uważnie, że skupia się na tym, co mówimy. Dobrze czujemy się w towarzystwie kogoś, kto w rozmowę z nami daje nam poczucie pewnego komfortu, pewności, że nasze słowa nie trafiają w próżnię. Źle czujemy się w towarzystwie osób, które podczas rozmowy z nami wędrują gdzieś wzrokiem, rozpraszają się, przerywają nam jakiś uwagami, które nie dotyczą tematu rozmowy. Czujemy się wówczas lekceważeni, nieciekawi, zbyteczni. Oczywiście, to, w jaki sposób zachowuje się nasz rozmówca, świadczy też o jego kulturze osobistej, ale nawiązując z nami dialog, godząc się na rozmowę z nami, powinien również poświęcić nam swoja uwagę.

Czasami jednak potrzeba atencji jest tak silna, że staje się wręcz patologiczna. Osoba taka nieustannie wymusza na innych ich uwagę, chce zawsze być z centrum uwagi, chce skupiać na sobie uwagę innych za wszelką cenę. Zaczyna więc zachowywać się w sposób prowokacyjny, niekiedy nawet agresywny, by przyciągnąć do siebie atencję innych. Tu więc musimy być ostrożni, by nasza potrzeba atencji nie stała się czymś, co sprawi, że zaczniemy zachowywać się nienaturalnie i nieadekwatnie do okoliczności.

Pamiętajmy, że skoro sami pożądamy atencji ze strony innych, to sami również powinniśmy ja okazywać.