Postrzyżyny

Postrzyżyny 

Włosy odgrywają ważną rolę w wielu kulturach. Pierwsza fryzura może mieć znaczenie jako tradycja lub rytuał przejścia w niektórych regionach, kulturach i religiach. Na przykład w wielu kulturach azjatyckich uważa się, że golenie pierwszej głowy dziecka sprzyja wzrostowi nowych włosów. Na całym świecie pojawiają się różne tradycje dotyczące pierwszej fryzury dziecka. 

Postrzyżyny – tradycja słowiańska 

Postrzyżyny, czyli rytualne pierwsze strzyżenie chłopców to silna słowiańska tradycja sięgająca czasów przedchrześcijańskich. W naszym kraju przetrwała bardzo długo, ponieważ doniesienia o tych rytuałach sięgają aż do XVIII wieku. 

Pierwsze strzyżenie dotyczyło przede wszystkim męskich potomków. Zazwyczaj odbywało się między 7 a 10 rokiem życia. Postrzyżyn dokonywał ojciec chłopca. Wtedy też nadawano imię, na znak przyjęcia do wspólnoty nowego członka. Gdy ojciec nieletniego chłopca nie żył, dziecko było strzyżone przez nieznajomego – jednak łącznie z tym obrzędem był przyjmowany do nowej rodziny. To, że w trakcie tego obrzędu nadawano imię, nie oznacza, że wcześniej dziecko nie miało swojego. Wierzenia pradawne były takie, że imię chroniło przed demonami i złymi duchami. Można porównać to to naszego współczesnego chrztu, gdy dziecku nadaje się nowe duchowe imię – podobnie postrzyżyny były postrzegane w tamtych czasach. Nadane imię miało pełnić rolę wróżby i życzenia na całe przyszłe życie dziecka. 

Zgodnie z wierzeniami dawnych Słowian, postrzyżyny były inicjacją powiązaną z wkraczaniem chłopca w wiek dorosły. Przed strzyżeniem życie chłopca było związane z matką i uważano go za dziecko. Rytualne strzyżenie wraz z nadaniem imienia oznaczało dojrzewanie chłopca jako mężczyzny.

Postrzyżyny w innych kulturach 

W islamie głowa dziecka jest często golona i namaszczana szafranem. Zgodnie z powiedzeniami Mahometa: Dziecko jest zastawione za jego aqiqah, siódmego dnia składana jest za niego ofiara, ogolono jego głowę i nadano mu imię. Następnie nakazuje się dawać na cele charytatywne złoto lub srebro równe masie włosów, wystarczy oszacować wagę i inne formy płatności.

Wielu ortodoksyjnych i chasydzkich chłopców żydowskich po raz pierwszy strzyże się, gdy mają trzy lata. Ceremonia strzyżenia włosów znana jest w jidysz jako upherenish (ścinanie). W Izraelu są również rodziny niereligijne, które praktykują tę tradycję i obcinają włosy synom dopiero w wieku trzech lat. Masowa ceremonia strzyżenia włosów odbywa się w święto Lag Ba’omer przy grobie rabina Simeona bar Yohai w galilejskim mieście Meron.

W tradycji hinduskiej włosy od urodzenia kojarzone są z niepożądanymi cechami z poprzednich wcieleń. W czasach przyziemnych dziecko jest świeżo ogolone, co oznacza wolność od przeszłości i przejście w przyszłość. Uważa się również, że golenie włosów stymuluje prawidłowy wzrost mózgu i nerwów, a sikha, kępka na czubku głowy, chroni pamięć. Pierwsza fryzura chłopca jest uważana za wielkie wydarzenie i musi mieć miejsce w pierwszym lub trzecim roku. Chociaż całkowite golenie głowy jest powszechne, niektóre rodziny wolą golić się tylko częściowo, aby odróżnić strzyżenie od pełnego golenia, które miałoby miejsce po śmierci rodzica. Kiedy włosy są całkowicie ogolone, często ofiarowuje się je bóstwu z rodziny. 

Dzieci mongolskie pierwszą fryzurę strzygą we wczesnym wieku między 2-5 rokiem życia. W zależności od kalendarza księżycowego, chłopcy otrzymują pierwsze strzyżenie włosów w latach parzystych, a dziewczynki w latach nieparzystych. Rytuał strzyżenia pierwszego włosa nazywa się Daah 'Urgeeh. To ważne wydarzenie dla całej rodziny, na które zaprasza się gości. Każdy gość obcina pasmo włosów, dzieląc się życzeniami z dzieckiem, a następnie wręczając mu prezent.