Sposób na stres

Jak się odstresować? 

Według WHO stres jest istotnym problemem naszych czasów i wpływa zarówno na zdrowie fizyczne, jak i psychiczne ludzi. Stres definiuje się jako sytuację, w której homeostaza organizmu jest zagrożona lub organizm postrzega sytuację jako zagrażającą. Metody radzenia sobie ze stresem to poznawcze, behawioralne i psychologiczne wysiłki mające na celu radzenie sobie z nim. Do najpopularniejszych technik relaksacyjnych należą: progresywna relaksacja mięśni (relaksacja Jacobsona), trening autogeniczny (relaksacja Schultza), oddychanie przeponowe, medytacja transcendentalna, terapia poznawczo-behawioralna, redukcja stresu oparta na uważności i technika wolności emocjonalnej. 

Stres – nieodłączny element współczesnego życia 

Życie istnieje dzięki utrzymywaniu złożonej równowagi dynamicznej, zwanej homeostazą, która jest stale zagrożona przez wewnętrzne lub zewnętrzne niekorzystne siły, zwane stresorami, które mogą mieć charakter emocjonalny lub fizyczny. Stres jest zatem definiowany jako stan zagrożenia. 

Ośrodek sterujący stresem w naszym organizmie został zlokalizowany w ośrodkowym oraz w obwodowym układzie nerwowym. Jest on aktywowany, gdy dowolny stresor przekroczy pewien próg. W zależności od osoby – definiowane są różne progi. Dla jednych z nas wystąpienie publiczne przed 20 osobami będzie niezwykle stresujące, a dla innych takie występy – nawet do 1000 osób – to czysta przyjemność. Organizm po przekroczeniu tego niewidzialnego progu traci stan homeostazy i pojawiają się znane nam symptomy, jak pocenie dłoni, suchość w gardle, zawroty głowy – i wiele innych. Wszystko zależy od osoby i jej reakcji na stres. 

Współcześnie czynnikami stresogennymi są problemy, sytuacje konfliktowe, problemy finansowe czy zdarzenia w pracy. Stres, zwłaszcza związany z pracą, jest drugim najczęstszym problemem zdrowotnym, dotykającym jedną trzecią pracujących. Istnieje wiele badań łączących stres z chorobami sercowo-naczyniowymi, przyszłą manifestacją nadciśnienia związanego z reakcją jednostki na stres, zespołem metabolicznym, otyłością, przejadaniem się emocjonalnym, podczas gdy stres podsyca około 50% przypadków depresji i podwyższony poziom kortyzolu.

Konieczność odprężenia i relaksu 

Biorąc pod uwagę negatywny wpływ stresu na poziomie intrapersonalnym i somatycznym, ważne jest, aby opanować techniki radzenia sobie ze stresem. Należy zauważyć, że techniki radzenia sobie ze stresem mają zastosowanie nie tylko do osób, które przejawiają chorobę lub zaburzenie, ale także do osób zdrowych, gdy zostaną dodane do codziennej rutynowej praktyki jako skuteczne narzędzie poprawy zdrowia i ochrony przez całe życie. 

Obecnie dostępnych jest wiele różnorodnych technik odstresowania, które poparte są dowodami. Dowodzi to tylko, że coraz więcej osób poszukuje idealnego i najbardziej skutecznego sposobu na odstresowanie się. 

Sposoby na odstresowanie się 

Jedną z metod jest trening Jacobsona. Zmniejsza ona stres i niepokój poprzez naprzemienne napinanie i rozluźnianie mięśni. Twórca treningu (Jacobson) argumentował, że ponieważ napięcie mięśniowe towarzyszy lękowi, można go zmniejszyć, ucząc się, jak je rozluźniać. Trening ten obejmuje komponent fizyczny i psychiczny. Element fizyczny obejmuje napinanie i rozluźnianie grup poszczególnych mięśni. Z kolei komponent mentalny wymaga, aby skupić się na rozróżnieniu między uczuciem napięcia a odprężeniem. Dzięki praktyce można w krótkim czasie nauczyć się, jak skutecznie się relaksować.

Kolejna technika to relaksacja Schulza. Jest to procedura samorelaksacyjną, dzięki której wywoływana jest psychofizjologiczna reakcja relaksacyjna. Ta technika ma na celu osiągnięcie głębokiego relaksu i zmniejszenie stresu. W metodzie tej uczymy się zestawu wskazówek/ćwiczeń, które nakazują ciału relaksację i kontrolę oddechu, ciśnienia krwi, bicia serca i temperatury ciała. 

Oddychanie od zawsze, intuicyjnie było wykorzystywane jako środek relaksacyjny. Tradycyjnie oddech był częścią różnych tradycji jogi i jest obecnie włączany do wielu programów relaksacyjnych. Oddychanie przeponowe, oddychanie brzuszne lub głębokie oddychanie charakteryzuje się rozszerzaniem brzucha, a nie klatki piersiowej podczas oddychania. Definiuje się je jako manipulowanie ruchem oddechu, przyczyniające się do odpowiedzi fizjologicznej charakteryzującej się obecnością zmniejszonego zużycia tlenu, zmniejszoną częstością akcji serca i ciśnienia krwi oraz zwiększoną aktywnością układu przywspółczulnego. Dobrowolne, powolne, głębokie oddychanie resetuje czynnościowo autonomiczny układ nerwowy. 

Techniki redukcji stresu mogą obniżyć poziom stresu w organizmie, co skutkuje zmniejszeniem objawów choroby, obniżeniem wskaźników biologicznych choroby, zapobieganiem chorobom i/lub poprawą jakości życia.