Asertywność w życiu i w pracy

Jak być asertywnym człowiekiem ?

Asertywność to zdolność człowieka do posiadania i wyrażania własnego zdania oraz wyrażania własnych emocji i postaw w taki sposób, by nie naruszało to praw i poczucia prywatności innych osób. To również umiejętność obrony własnych praw w rozmaitych sytuacjach społecznych. Asertywność jest czymś, co nabywamy, a więc każdy z nas jest w stanie wypracować ją w swoim zachowaniu.

Człowiek asertywny potrafi wyrażać swoje opinie, życzenia i potrzeby. Potrafi zdobyć się na krytykę czegoś lub kogoś i na wyrażenie poczucia własnej winy. Potrafi odmówić czegoś tak, by nie zranić innej osoby. Sam potrafi przyjmować nie tylko pochwały, ale również słowa krytyczne wobec siebie i potrafi poddawać się ocenie swojego sposobu bycia i myślenia. Potrafi zachowywać się autentycznie i elastycznie. Jest świadomy siebie, swoich wad i zalet oraz wyrażanych przez siebie poglądów. Jest zdolny do empatii i zarazem stanowczy. Potrafi także oceniać własne działania i kontrolować swoje emocje. Ma jasno określone cele i nie ulega manipulacjom oraz naciskom emocjonalnym. Potrafi jasno wyrażać swoje oczekiwania i pokazywać innym, jak chce być przez nich traktowany.

Człowiek asertywny potrafi uszanować emocje i dążenia innych ludzi. Dba o swoje interesy w taki sposób, by uwzględniały również interesy osób trzecich. Nie ulega negatywnym naciskom otoczenia. Potrafi stawiać sobie cele, które jest w stanie zrealizować i w pełni wykorzystywać swoje możliwości. Nigdy nie podejmie się czegoś, co będzie go przerastało i czego nie będzie potrafił doprowadzić do końca. Wyraża samego siebie w sposób bezpośredni, odważny, uczciwy, bez poczucia strachu. Jest świadomy swoich ograniczeń, ale potrafi je akceptować. Nie obawia się krytyki innych, pozwala sobie na popełnianie błędów.

Człowiek asertywny potrafi bronić swoich praw i uczuć w taki sposób, by nie krzywdzić innych i szanować ich prawa. Potrafi wyznaczyć granice, których innym nie wolno przekroczyć.

Jak asertywnie komuś odmówić ?

Umiejętność bycia asertywnym jest ważna praktycznie w każdej sferze naszego życia. Jeśli przyjmiemy pozycję pasywną wobec innych ludzi, to będziemy godzili się na wszystko, choć będzie to sprzeczne z naszymi poglądami i będziemy pozwalali, aby inni naruszali granice naszej prywatności. Doprowadzimy w ten sposób do sytuacji, w której będziemy czuli się źle sami ze sobą i źle w naszym otoczeniu. Jeśli przyjmiemy pozycję agresywną, a więc sami będziemy narzucali innym nasze zdanie i nie będziemy potrafili iść na kompromis, zaczniemy borykać się z rozmaitymi trudnościami w naszym życiu. Asertywność daje nam możliwość znalezienia „złotego środka” – będziemy w stanie zachować własne zdanie i nie będziemy podatni na narzucanie nam czyjejś woli. Zdolność do asertywności będzie miała korzystny wpływ na nasze życie towarzyskie, na nasze relacje z innymi ludźmi i na rozwój naszej kariery zawodowej.

Wbrew pozorom, ludzie, którzy potrafią mówić „nie” w sytuacjach, które są sprzeczne z ich poglądami i zasadami, zyskują szybciej uznanie innych niż osoby, które są uległe i nie mają własnego zdania. Często mylnie uważamy, że godząc się na wypełnienie żądań czy też oczekiwań innych ludzi, zyskamy ich sympatię. Wręcz przeciwnie – ulegając innym ludziom, ich manipulacjom, stajemy się słabi w ich oczach i zawsze istnieje ryzyko, że prędzej czy później zaczną nas wykorzystywać do realizacji własnych celów. Zamiast zyskać ich szacunek, staniemy się marionetkami w ich rękach. Pracodawca nigdy nie doceni pracownika, który nie ma własnego zdania i daje sobą kierować. Partner nigdy nie będzie szanował osoby, która jest wobec niego nadmiernie uległa i zawsze poświęca się dla niego. My sami również bardziej cenimy tych, którzy nie boją się nam odmówić i jasno wyrażają swoje zdanie. Ważne jest jednak, abyśmy potrafili wyrażać swoje opinie tak, aby swoimi słowami nie krzywdzić innych, by nasza odmowa spotkała się ze zrozumieniem i poszanowaniem naszej woli.

Jak już wspomniałam, asertywność jest cechą, z którą nie rodzimy się, a którą jesteśmy w stanie wypracować w sobie. Nie musimy więc zazdrości innym tego, że potrafią być asertywni. Czasami po prostu wystarczy popracować nad sobą, nad swoimi przyzwyczajeniami, by zyskać nie tylko szacunek dla samego siebie, ale również w oczach innych.