Animizm




Spis treści
Podstawy animizmu
Animizm to pogląd, a nie religia, obejmujący wszystko – od obcowania z duchami po przesłanie o ubóstwianiu samego siebie. Jest to zrozumienie tego czym jest świat. Ludzie pod wpływem animizmu zwykle nie identyfikują się jako animiści. Na pytanie, jaką religię praktykują, prawdopodobnie wybiorą dominującą religię w ich regionie. Ludy animistyczne mogą przypisywać religię, koncentrując się na głównym duchu lub panteonie. Wiele z głównych religii świata, kiedy zostały wprowadzone na ziemiach przeważnie animistycznych, przekształciło się w wersje ludowe – animizm z twarzą rzymskokatolicką, muzułmańskim posmakiem lub ewangelicznymi draperiami.
Animiści podzielają pewne ogólne przekonania na temat świata. Specyfika animistycznych światopoglądów i praktyk jest bardzo różnorodna.
Duchowy świat animistów
Wyznawcy animizmu uważają, że całe życie jest duchem, a nie materią. Ludzie mają dusze, podobnie jak zwierzęta, owady, rośliny, zbiorniki wodne, skały, góry, a także systemy pogodowe itp. Wszyscy są zarówno w pewnym sensie dobrzy, jak i nieco źli, ale istotną cechą jest siła, a nie moralność.

Dusze nazywane również duchami – to żywe istoty z wolą, nastrojami i zdolnością do pomocy lub siejące spustoszenie, gdy są zaczepiane lub obrażane. Duchy, które nie zamieszkują żywej istoty mogą istnieć w postaci boga, osobistej siły lub ducha.
Animiści uważają, że ziemskie wydarzenia mają duchowe przyczyny. Duchy wpływają na sukces lub katastrofę wcielonych istot ludzkich. Wiele duchów łatwo się obraża i jest mściwych. Ale niektórzy z nich czują się zagrożeni i bronią się, krzywdząc ludzi. Zdenerwowane duchy wytrącają z równowagi życie, powodując problemy np. ból głowy czy huragany. Z tego powodu należy okazywać duchom szacunek poprzez rytuały, zwyczaje i ofiary. Uspokajanie duchów przywraca równowagę i daje błogosławieństwo. Jeśli są kultywowane, duchy mogą być potężnymi sojusznikami przeciwko złowrogim istotom.
W animizmie społeczność plemienia składa się nie tylko z ludzi, ale także ze zmarłych członków rodziny, nienarodzonych dzieci i często totemu – zwykle jest to zwierzę lub roślina, która pochodzi z tego samego źródła życia, co ludzie w społeczności i ma szczególne relacje z nimi. Poczęcie i śmierć nie określają stanu ożywionego osoby, a są to raczej różne etapy wiecznej egzystencji.
Animizm w starożytności i obecnie
Animizm jest starszy niż jego nazwa. Wielu uczonych uważa, że animizm jest podstawą każdej znanej religii. Uznaje się, że animizm był obecny w wielu dawnych plemionach, następnie razem z ewolucją zamienił się w mniej przesądny teizm, a ostatecznie w cywilizowany ateizm.
Prawdą jest, że orientacja animistyczna jest starożytna – najstarszy sposób widzenia świata od czasu spacerów Adama z Bogiem. To utrzymuje ludzką wyobraźnie przez cały czas i pozostaje świeżym, odnawiającym się poglądem nie tylko w odizolowanych plemionach, ale także wśród neopogańskiej młodzieży na zachodzie.
Dni tygodnia na zachodzie, ich tradycyjne wesela czy święty Mikołaj to animistyczne skamieniałości północnoeuropejskich plemion i klanów. Czwartek to Dzień Thora, a piątek oddaje cześć bogini płodności Freji. Druhny na weselach to wabiki, których celem jest zmylenie złych duchów, które wyrwałyby pannę młodą, gdyby tylko mogły ją zobaczyć. A Święty Mikołaj jest mniej przerażający niż Odyn Wszechojciec, który lądował saniami ciągniętymi przez konie na dachach swoich wyznawców, aby rozdawać prezenty.
Animizm jest w rzeczywistości bardzo rozsądny
Ogólnie animizm to przekonanie, że wszystko ma duszę. Mowa tu o drzewach, ptakach, ulewne deszcze, a także skały. W zachodnim świecie, gdzie ateiści walczą z ludźmi pobożnymi, animiści rzadko się udzielają. Czy animizm jest rzeczywiście niezwykle rozpowszechniony? Według kolumbijskiego filozofa, Stephena Asmy, większość świata składa się z animistów. W rzeczywistych liczbach i zasięgu geograficznym, wiara w duchy natury przewyższa monoteistycznych bogów. Praktycznie cała Afryka, Azja południowo-wschodnia, wiejskie Chiny, Tybet, Japonia i obszary wiejskie w Ameryce Południowej, a także rdzenne wyspy Pacyfiku są zdominowane przez animistyczne wierzenia.
Według wyznawców monoteistycznych religii, animizm nie może być uznawany za religię i jest przez nie ignorowany. Właściwie animizm to racjonalna reakcja na życie. Codzienne życie ludzi w krajach rozwijających się nie jest wypełnione takimi rodzajami niezależności, przewidywalności i wolności, jakimi cieszymy się w krajach rozwiniętych. W świecie, w którym życie jest szczególnie kapryśne i bardziej poza kontrolą jednostek niż w rozwiniętym świecie, animizm to rozsądny wybór.
Opinie o mojej pracy
Kliknij, aby zobaczyć wszystkie OPINIE.





O autorce

Przeczytaj więcej o autorce: Otylia Wrzos oraz o jej wróżbach tutaj: moje wróżby.